ΚΥΡΙΑΚΗ Δ΄ ΛΟΥΚΑ

Η ερµηνεία του Συµβόλου της Πίστεως

«Πιστεύω εις ένα Θεόν, Πατέρα» - Η πατρότητα του Θεού

Συνεχίζοντας την ερµηνευτική προσέγγιση του Συµβόλου της Πίστεως, αδελφοί µου, διαπιστώνουµε την πρώτη ιδιότητα του Θεού, όπως την οµολογεί η Εκκλησία µας. Πιστεύουµε «εις Ένα Θεόν, Πατέρα». Ο υπερβατικός και ανεξιχνίαστος Θεός, όπως Τον είδαµε προσεγγίζοντας το µυστήριο της Αγίας Τριάδος, διακρίνεται από το πλέον οικείο σε εµάς και προσφιλές ιδίωµα της πατρότητας. Ενώ είναι ασύλληπτος και απρόσιτος κατά την ουσία, ταυτόχρονα είναι αντιληπτός µέσα από την πατρική Του ιδιότητα. Αλλά, για να είναι κανείς πατέρας, πρέπει να διαθέτει τέκνα. Το ίδιο συµβαίνει και µε τον Θεό. Είναι, καταρχήν, Πατέρας του Υιού και Λόγου Του, του Ιησού Χριστού, Τον οποίο εγέννησε αχρόνως. Με τον Υιό Του έχει την αυτή ουσία, όπως ακριβώς συµβαίνει και στα ανθρώπινα δεδοµένα ανάµεσα στον κάθε πατέρα και τα παιδιά του. Την ίδια στιγµή, όµως, είναι διαφορετικά πρόσωπα.

Η πατρότητα, όµως, του Θεού δεν αφορά µόνο στον Ιησού Χριστό. Το πρώτο πρόσωπο της Αγίας Τριάδος είναι Πατέρας όλου του κόσµου και του κάθε ανθρώπου ξεχωριστά. Αυτό σηµαίνει ότι όλοι µας είµαστε παιδιά του Θεού. Μπορούµε, άραγε, να αναλογιστούµε το µέγεθος αυτής της Θείας δωρεάς; Είµαστε τέκνα του Θεού, όχι φυσικά, αλλά κατά χάριν, δηλ. εξ υιοθεσίας. Αυτό σηµαίνει ότι ο Θεός, ως Πατέρας, κινείται και ενεργεί προς τον άνθρωπο µε γνώµονα την πατρική και άµετρη αγάπη Του. «Άναρχη, άκτιστη και ατελεύτητη είναι η αγάπη του Θεού, η οποία δεν είναι ιδέα, δεν είναι ψυχολογικό ένστικτο, είναι κυκλοφορία, περιχώρηση Θείας ζωής, είναι έκσταση του Θεού, όταν έκτισε τον κόσµο και βγήκε από τον εαυτό Του για να δοθεί σ’ εµάς, χωρίς να χαθεί, χωρίς «την κατ’ ουσίαν ταυτότητα µε ηµάς», όπως λέγει ο Άγιος Γρηγόριος ο Παλαµάς, αλλά µε την ταυτότητα της κοινωνίας, της αγάπης της ενέργειάς Του. Είναι το πρόσωπο του ζωντανού Θεού, του υλικού Θεού, που αποκαλύπτεται και προσφέρεται µε τον τρόπο που µπορεί να τον προσλάβει ο άνθρωπος, χωρίς να καταργηθεί ο ίδιος κατ’ ουσίαν και έτσι µένει αιώνια άλλη, δεύτερη φύσις, δίπλα στην άκτιστη φύση του Θεού».

Αυτή η αγάπη είναι η βάση της δηµιουργίας του κόσµου, µέσα στον οποίο ο άνθρωπος κατέχει κορυφαία και κυρίαρχη θέση. Αυτή η αγάπη είναι η κινητήριος δύναµη όλων των ενεργειών του Θεού, που κινεί τα νήµατα της ιστορίας. Αυτή η αγάπη οδήγησε στην αποστολή του Υιού Του στον κόσµο για τη σωτηρία του κόσµου και ένωσε τον ουρανό µε την γη. «Ούτω ηγάπησεν ο Θεός τον κόσµον, ώστε τον υιόν αυτού τον µονογενή έδωκεν, ίνα πας ο πιστεύων εις αυτόν µη απόληται, αλλ’ έχη ζωήν αιώνιον».

Η πατρότητα του Θεού, όµως, ως κίνηση αγάπης προς τον κάθε άνθρωπο, επιζητεί και την αγάπη των τέκνων προς το πρόσωπό Του. Όλοι όσοι Τον αναγνωρίζουµε ως Πατέρα µας, οφείλουµε να στεκόµαστε απέναντί Του ως τέκνα αγάπης, σεβασµού και αφοσίωσης στο θέληµά Του. Πώς, όµως, εκδηλώνεται και πώς αποδεικνύεται η αγάπη µας προς τον Θεό Πατέρα; Την απάντηση δίδει ο Μέγας Βασίλειος: «µε την τήρηση των εντολών Του». Η αγάπη προς τον Θεό δεν είναι αφηρηµένη έννοια, ούτε αόριστο φιλοσοφικό θεώρηµα.

Εκδηλώνεται µέσα από την τήρηση των Ευαγγελικών επιταγών, την προσαρµογή στην κατά Χριστόν ζωή, στην βίωση της µυστηριακής ενότητας µέσα στην Εκκλησία. Η κορυφαία, όµως, εντολή, στην οποία θα µετρηθεί, τελικά, η αγάπη µας προς τον Θεό, είναι η αγάπη προς τον κάθε άνθρωπο, που είναι η ζωντανή εικόνα του Θεού. Και αυτή η αγάπη δε γνωρίζει αποκλεισµούς, ούτε περιορισµούς, δεν θέτει όρους ή προϋποθέσεις, αλλά προσφέρεται αφειδώς σε κάθε άνθρωπο που πάσχει, υποφέρει και ωδινάται σ’ αυτόν τον κόσµο και επιζητεί το έλεος και την ανθρωπιά µας.

Αφού προσεγγίσαµε, αγαπητοί µου, την πατρική ιδιότητα του Θεού, σε συνάρτηση µε την δική µας υιική σχέση προς Αυτόν, θα αναλύσουµε, την επόµενη Κυριακή, την ιδιότητα του Θεού Πατρός ως Παντοκράτορος, όπως την οµολογούµε στο Σύµβολο της Πίστεως. ΑΜΗΝ!