Κυριακή 28 Αυγούστου 2011

ΚΥΡΙΑΚΗ ΙΑ΄ ΜΑΤΘΑΙΟΥ


ΚΥΡΙΑΚΗ ΙΑ΄ ΜΑΤΘΑΙΟΥ
(Ματθ. ιη΄, 23 - 35)
Ο Ελεήμων Θεός και οι ανελεήμονες άνθρωποι
Στο τελευταίο Κυριακάτικο Ευαγγελικό ανάγνωσμα του εκπνέοντος Εκκλησιαστικού έτους, αγαπητοί μου, ο Χριστός, απαντώντας σε ερώτηση του Πέτρου σχετικά με τα όρια της συγχωρητικότητας προς τους ανθρώπους που μάς αδικούν, προσφέρει μία μοναδική διδαχή ζωής και σωτηρίας. Η Βασιλεία των ουρανών μοιάζει με έναν βασιλιά, ο οποίος θέλησε να λογαριαστεί με τους δούλους του. Εμφανίστηκε, λοιπόν, μπροστά του κάποιος που τού χρωστούσε ένα πολύ μεγάλο χρηματικό ποσό. Ο βασιλιάς, βλέποντας ότι δεν υπήρχε περίπτωση να πάρει πίσω τα χρωστούμενα, διέταξε να πουλήσουν τον ίδιο και την οικογένειά του για να μη χάσει τα χρήματά του. Τότε ο δούλος εκείνος έπεσε στα πόδια του βασιλέα, τού ζήτησε συγγνώμη και τον παρακάλεσε να κάνει λίγη ακόμα υπομονή. Ο βασιλιάς τον σπλαχνίστηκε και τού χάρισε το χρέος.
Ο δούλος, βγαίνοντας από το παλάτι, συνάντησε έναν άλλο δούλο που τού χρωστούσε ένα πολύ μικρό χρηματικό ποσό. Άρχισε να τον χτυπά και να τον απειλεί. Αρνήθηκε τη συγγνώμη και τις παρακλήσεις του και τον έκλεισε στη φυλακή. Όταν ο βασιλιάς πληροφορήθηκε όσα συνέβησαν, τον κάλεσε και πάλι, τον επετίμησε αυστηρά και ζήτησε να τιμωρηθεί παραδειγματικά. Ο Κύριος καταλήγει λέγοντας ότι αυτή θα είναι η μοίρα εκείνων που δε συγχωρούν τους ανθρώπους που τους έχουν βλάψει.
Η μεγάλη πνευματική διδαχή της περικοπής είναι το άπειρο και ανεξάντλητο έλεος και η φιλανθρωπία του Θεού, προς εκείνους που στέκονται ενώπιόν Του, με πνεύμα μετάνοιας και ταπείνωσης, ζητώντας ειλικρινά την Θεία συγχώρεση και ευσπλαχνία. Η αγάπη και η φιλανθρωπία του Θεού είναι αδύνατο να νικηθούν από τις πτώσεις και τα αμαρτήματα των ανθρώπων, όσο πολλά ή βαριά κι αν είναι. Αρκεί η μετάνοια να είναι πραγματική και όχι προσχηματική και υποκριτική. Να συνιστά απόφαση για αλλαγή πορείας και ζωής και να διακρίνεται από επίγνωση του προσωπικού χρέους και ελλείμματος έναντι της Θείας αγάπης.
Ενώ, όμως, οι άνθρωποι καταφεύγουμε διαρκώς στο έλεος και στην φιλανθρωπία του Θεού, ζητώντας συγχώρηση και απαλλαγή από τα ψυχικά μας βάρη, την ίδια στιγμή επιδεικνύουμε αντιστρόφως ανάλογη στάση προς τους αδελφούς μας εκείνους, που, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, μάς έβλαψαν, μάς αδίκησαν και έγιναν χρεώστες απέναντί μας. Η συμπεριφορά μας αυτή συνιστά βαρύτατη πνευματική ασθένεια και υποδηλώνει την υφέρπουσα, εκείνη, φαρισαϊκή υποκρισία, που τόσο άτεγκτα στηλίτευσε ο Χριστός, σε πολλά σημεία της διδασκαλίας Του. Φανερώνει, επίσης, ότι η πνευματική μας ζωή κινείται στην επιφάνεια και αγνοεί τα ουσιώδη της πίστης, ένα από τα οποία είναι η φιλανθρωπία προς τους αδελφούς, κατά το πρότυπο της φιλανθρωπίας του Θεού. Μη ξεχνούμε ότι το αίτημα της συγχωρητικότητας είναι τόσο σημαντικό στην πνευματική ζωή, ώστε ο Κύριος το συμπεριέλαβε στην περιεκτικότερη μορφή της προσευχής, την οποία υπέδειξε και δεν είναι άλλη από το γνωστό μας Πάτερ ημών. Εκεί σαφώς ζητούμε από τον Θεό άφες ημίν τα οφειλήματα ημών, ως και ημείς αφίεμεν τοις οφειλέταις ημών.
Το να είμαστε φιλάνθρωποι και συγχωρητικοί, αγαπητοί μου, δεν είναι μια ηθική υποχρέωση, αλλά το αποτέλεσμα της αγάπης μας προς τον Θεό. Ο όρος φιλανθρωπία δεν χρησιμοποιείται από την Εκκλησία ως έννοια συναισθηματική, ηθικιστική ή συμπαθητική, αλλά για να δηλώσει την ουσία του Θεού, ο Οποίος είναι αγάπη και καλεί τους ανθρώπους σε διαρκή πορεία και ζωή αγάπης μέσα στον κόσμο. Αυτή η φιλανθρωπία του Θεού απαιτεί να την μιμούμαστε διαρκώς στη ζωή μας και να τη φανερώνουμε στις σχέσεις μας με τους συνανθρώπους μας. ΑΜΗΝ!


Κυριακή 21 Αυγούστου 2011

ΚΥΡΙΑΚΗ Ι΄ ΜΑΤΘΑΙΟΥ




ΚΥΡΙΑΚΗ Ι΄ ΜΑΤΘΑΙΟΥ
(Ματθ. ιζ΄, 14 - 23)
Η έννοια της πίστης
Μπροστά σε ένα ανθρώπινο δράμα βρίσκεται ο Κύριός μας, αδελφοί μου Χριστιανοί, όπως διηγείται το σημερινό Ευαγγελικό ανάγνωσμα. Ένας τραγικός πατέρας πλησιάζει και Τον παρακαλεί να θεραπεύσει το παιδί του, το οποίο υποφέρει, ευρισκόμενο υπό την επήρεια δαιμονικών δυνάμεων. Ο άνθρωπος αυτός εκφράζει το παράπονό του για το γεγονός ότι οδήγησε το παιδί του και ενώπιον των Μαθητών, οι οποίοι, όμως, δε μπόρεσαν να το λυτρώσουν από την δύναμη του σατανά. Ο Κύριος ήλεγξε την ελλειμματική πίστη τόσο του πατέρα, όσο και των Μαθητών και αφού επετίμησε το δαιμονικό πνεύμα ελευθέρωσε το παιδί και το παρέδωσε υγιές στην οικογένειά του. Οι Μαθητές εξέφρασαν την απορία τους για την αδυναμία τους να θεραπεύσουν το δαιμονισμένο παιδί και ο Κύριος την απέδωσε στην προβληματική τους πίστη, ενώ επεσήμανε πως η αληθινή και απόλυτη πίστη είναι ικανή να επιτελέσει σημεία θαυμαστά και υπέρλογα.
Ο προβληματικός χαρακτήρας της πίστης των Μαθητών μάς δίδει την ευκαιρία να προσεγγίσουμε το γεγονός της πίστης και να το εξετάσουμε υπό το πρίσμα της σημερινής πραγματικότητας, να το φέρουμε στα μέτρα της δικής μας πίστης, ως Ορθοδόξων Χριστιανών, μελών της Εκκλησίας του Χριστού. Κατά τη διδασκαλία της Εκκλησίας, «Πιστεύω» σημαίνει εμπιστεύομαι, αποδέχομαι, συναινώ. Αποδέχομαι ότι ο Θεάνθρωπος Ιησούς είναι η εγγύηση της προσωπικής μου καταξίωσης, δικαίωσης και λύτρωσης. Εμπιστεύομαι σ’ Εκείνον τη ζωή μου όλη, με τις χαρές και τις λύπες της, με τα πάθη και τα προβλήματά της και αγωνίζομαι, με τη δική Του βοήθεια, με το δικό Του λόγο, να βρω την ελπίδα και να κατακτήσω την σωτηρία.
Η πίστη, στη γλώσσα του Αποστόλου Παύλου, ξεπερνά την έννοια της πιστότητας στο Θεό και της εμπιστοσύνης στο θέλημά Του. Αναλαμβάνει την έννοια της αξιοπιστίας εκείνου που δηλώνει άνθρωπος του Θεού, έναντι των άλλων κι έναντι του Θεού. Η αξιοπιστία είναι αγαθό δυσεύρετο σήμερα, ενώ, συχνά, απουσιάζει και από τη ζωή και τους λόγους και των ανθρώπων της Εκκλησίας. Πόσο δύσκολο είναι να βρεθεί σήμερα άνθρωπος που ο λόγος του να είναι συμβόλαιο, να ταυτίζεται και με τις προθέσεις του αλλά και με τις πράξεις του, να μη λειτουργεί ως επικάλυμμα υποκρισίας και κακότητας; Η αξιοπιστία είναι ίδιον των ταπεινών ανθρώπων εκείνων που όντως έγιναν φορείς του Πνεύματος του Θεού, όντας ειλικρινείς διάκονοί του και όχι αδίστακτοι υπηρέτες του άκρατου εγωισμού, της φιλαυτίας και της κενότητάς τους, στο βωμό των οποίων είναι ικανοί να θυσιάσουν σχέσεις αγάπης και αλληλεγγύης, αλλά και να προδώσουν δεσμούς πνευματικούς.
Άραγε, αγαπητοί μου, πιστεύουμε στην εποχή μας; Είμαστε αξιόπιστοι έναντι Θεού και ανθρώπων, εμείς που δηλώνουμε Ορθόδοξοι Χριστιανοί, που εκκλησιαζόμαστε και τηρούμε με ευλάβεια τα θρησκευτικά σχήματα και τις συμβατικές προς την Εκκλησία μας υποχρεώσεις; Πιστεύουμε πραγματικά και πώς εκφράζουμε την πίστη μας αυτή;
Προ ετών, δημοσιεύθηκε μια πρωτότυπη δημοσκόπηση, με γενικό τίτλο «Σε ποιόν Θεό πιστεύουμε;» Τα προϊόντα της έρευνας αποκαλύπτουν την αληθινή εικόνα της Ελληνικής κοινωνίας, όσον αφορά στον τρόπο και στην έκφραση της θρησκευτικής πίστης. Το συντριπτικό ποσοστό των ερωτηθέντων, για την ακρίβεια το 91,6%, δήλωσε ότι πιστεύει στο Θεό. Την ίδια στιγμή το 57,8% αποδέχεται την ύπαρξη των ψυχών και το 57% την ύπαρξη του σατανά. Στην μετά θάνατον ζωή πιστεύει το 46,7% και ακόμη μικρότερο, 45,5%, στην Δευτέρα Παρουσία και στη μέλλουσα κρίση. Ένα αρκετά μεγάλο ποσοστό πιστεύει, τέλος, στην μετεμψύχωση, στα φαντάσματα, στην αστρολογία και στα μέντιουμ.
Τα αποτελέσματα της έρευνας αποδεικνύουν, αν μη τι άλλο, ότι οι νεοέλληνες χαρακτηριζόμαστε από βαθιά και ανησυχητική σύγχυση όσον αφορά στο τί και πώς πιστεύουμε. Παρατηρείται το φαινόμενο ν’ αποδεχόμαστε είτε αυτά που μπορούν να δικαιολογηθούν και να ερμηνευτούν από την κρησάρα της λογικής μας, είτε αυτά που μπορεί να αντέξει η ασθενής και αδύναμη φύση μας. Αντί να προσαρμόζουμε τη ζωή μας στο θέλημα του Θεού, προσαρμόζουμε τον Θεό στα μέτρα της δικής μας αδυναμίας, φτιάχνοντας, τελικά, τόσους Θεούς όσοι είμαστε κι εμείς. Αυτό, όμως, δε συνιστά γνήσια και αυθεντική πίστη, αλλά έναν ιδιότυπο και επικίνδυνο πολυθεϊσμό.
Εύλογα αναρωτιέται κανείς: να πιστεύουμε τα πάντα χωρίς έλεγχο; Την απάντηση δίδει ο Άγιος Νικόλαος ο Καβάσιλας: «Τί χρηστότερο από τις εντολές ή τί αληθέστερο από τις αλήθειες που νομοθέτης τους ήταν ο ίδιος ο Θεός; Αυτός και καθοδηγητής, αφού Αυτός μόνος είναι η αλήθεια, Αυτός ο μόνος αγαθός». Η γνήσια και αυθεντική πίστη, αδελφοί μου, είναι αυτή που πραγματώνεται χωρίς όρους και προϋποθέσεις, χωρίς τους κανόνες που υπαγορεύει η ατελής ανθρώπινη λογική που απαιτεί να δει για να πιστέψει. Μια πίστη που, όταν λειτουργεί κατ’ αυτόν τον τρόπο, έχει ως αμοιβή να δει, τελικά, αυτό που προσδοκά. ΑΜΗΝ!


Σάββατο 20 Αυγούστου 2011

ΠΑΝΗΓΥΡΙΣ ΑΝΑΚΟΜΙΔΗΣ ΛΕΙΨΑΝΩΝ ΑΓΙΟΥ ΝΕΚΤΑΡΙΟΥ


ΠΑΝΗΓΥΡΙΣ ΑΝΑΚΟΜΙΔΗΣ ΛΕΙΨΑΝΩΝ ΑΓΙΟΥ ΝΕΚΤΑΡΙΟΥ
ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 2 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ
7:30 μ.μ.       Μέγας Πανηγυρικός Εσπερινός χοροστατούντος του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Πειραιώς κ.κ. Σεραφείμ
9:30 μ.μ.       Λιτανεία Ιεράς Εικόνος και Λειψάνου του Αγίου Νεκταρίου
10:30 μ.μ.     Παράκληση
11:00 μ.μ.     Ιερά Αγρυπνία

ΣΑΒΒΑΤΟ 3 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ
7:00 π.μ.       Όρθρος - Αρχιερατική Θεία Λειτουργία χοροστατούντος του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Πειραιώς κ.κ. Σεραφείμ
6:00 μ.μ.       Μεθεόρτιος Εσπερινός - Παράκληση και Εγκώμια εις τον Άγιο Νεκτάριο


Κυριακή 14 Αυγούστου 2011

ΚΥΡΙΑΚΗ Θ΄ ΜΑΤΘΑΙΟΥ


ΚΥΡΙΑΚΗ Θ΄ ΜΑΤΘΑΙΟΥ
(Ματθ. ιδ΄, 22 - 34)
Τα γνωρίσματα της προσευχής
Μετά το θαύμα του χορτασμού των πεντακισχιλίων, αδελφοί μου, όπως διηγείται ο Ευαγγελιστής Ματθαίος στο σημερινό Αγιογραφικό ανάγνωσμα, ο Ιησούς προέτρεψε τους Μαθητές Του να περάσουν, με το πλοιάριό τους, στην απέναντι όχθη, έως ότου Εκείνος διαλύσει τα πλήθη. Ακολούθως, ανέβηκε στο όρος για να επιδοθεί στην προσευχή. Όταν, όμως, βράδιασε διαπίστωσε ότι οι μαθητές κινδύνευαν από τα κύματα της θάλασσας και έσπευσε, περπατώντας πάνω στα νερά, να τους βοηθήσει και να τους ενθαρρύνει. Οι Απόστολοι δεν πίστευαν αυτό που έβλεπαν και εξέφρασαν φόβο και αμφιβολία. Για να τους λυτρώσει από την αμηχανία ο Κύριος καλεί τον Πέτρο να περπατήσει κι εκείνος στα κύματα και να έρθει κοντά Του, πράγμα που έγινε. Μόνο που ο πρωτοκορυφαίος των Μαθητών, έδειξε ολιγοπιστία και άρχισε να καταποντίζεται, ζητώντας την σωτηρία από τον Κύριο. Ο Κύριος τον έσωσε, ελέγχοντας, όμως, την ολιγοπιστία του, ενώ, εν χορώ, οι Μαθητές αναγνώρισαν ότι ο Χριστός είναι ο Υιός του Θεού.
Το σημείο εκείνο της περικοπής στο οποίο θα επικεντρώσουμε τις σκέψεις μας, αγαπητοί μου, είναι η προσευχή, εξ αφορμής του ιερού παραδείγματος που μάς προσφέρει σήμερα ο ίδιος ο Χριστός, προσευχόμενος επί του όρους. Η προσευχή συνιστά ένα από τα κορυφαία κεφάλαια της πνευματικής ζωής. Είναι η αναπνοή της ψυχής, το οξυγόνο της κατά Χριστόν πολιτείας. Είναι «η συναναστροφή του νου με τον Θεό», κατά τον Όσιο Νείλο τον ασκητή. Είναι Θεού ομιλία, των αοράτων θεωρία, των επιθυμούντων πληροφορία, των αγγέλων ομοτιμία, των καλών προκοπή, των κακών ανατροπή, των αμαρτανόντων διόρθωσις, των παρόντων απόλαυσις, των μελλόντων υπόστασις, κατά τον Άγιο Γρηγόριο Νύσσης. Είναι το ανεκτίμητο δώρο του Θεού, «η οδός της Θεανθρώπινης φιλίας, κοινωνίας και ενώσεως».
Για να έχει, όμως, Θεοφιλές και καρποφόρο, για την πνευματική μας ζωή, περιεχόμενο, η προσευχή, πρέπει να διακρίνεται από τρία βασικά χαρακτηριστικά, όπως αυτά προκύπτουν από την εμπειρία της Αγίας μας Εκκλησίας. Το πρώτο είναι η αμνησικακία και η συγχωρητικότητα. Ο Κύριος, διδάσκοντας τους Μαθητές Του, άρα και εμάς, πώς να προσευχόμαστε, τοποθέτησε στην καρδιά της Κυριακής προσευχής, στο γνωστό Πάτερ ημών, το αίτημα άφες ημίν τα οφειλήματα ημών, ως και ημείς αφίεμεν τοις οφειλέταις ημών. Δίδαξε ότι, όπως εμείς ζητούμε από Εκείνον να συγχωρήσει τις αμαρτίες μας και να παραβλέψει τις αδυναμίες και τις πτώσεις μας, έτσι οφείλουμε, με τη σειρά μας, να συγχωρούμε εκείνους που μάς έβλαψαν και προκάλεσαν πόνο και δοκιμασία στη ζωή μας. Η προσευχή του ανθρώπου που έχει μίσος και αρνητικά συναισθήματα για τους αδελφούς του δεν είναι ευάρεστη και ούτε αποδεκτή από τον Θεό.
Το δεύτερο βασικό «θεμέλιο της προσευχής είναι η πολύ βαθιά ταπείνωση. Τίποτα άλλο δεν είναι η προσευχή παρά το κλάμα και το πένθος του ταπεινού φρονήματος. Όταν λείπει η ταπείνωση, η προσευχητική άσκηση απειλείται από την αυταπάτη και την δαιμονική πλάνη». Ας φέρουμε στο νου μας το πρόσωπο του τελώνη της γνωστής παραβολής. Ανέβηκε στο Ναό για να προσευχηθεί και στάθηκε στην άκρη, μακριά από τα βλέμματα των ανθρώπων. Αναγνώρισε την αναξιότητά του. Ταπεινώθηκε στο έπακρο και αυτοκατακρίθηκε, αναγνωρίζοντας τα πνευματικά του ελλείμματα και χρέη έναντι του Θεού. Άφησε στην άκρη την φαρισαϊκή αυτοδικαίωση και συνετρίβη από το βάρος του αυτοελέγχου και της μετάνοιας, που τού άνοιξε, τελικά, τον δρόμο της σωτηρίας.
Το τρίτο χαρακτηριστικό γνώρισμα της προσευχής πρέπει να είναι η αγάπη. Καρδιά που δε φλέγεται από αγάπη για τον Θεό και τους ανθρώπους δε μπορεί να προσευχηθεί. Κι αν το επιχειρήσει πέφτει στο κενό. Ενώ η προσευχή είναι μια εσωστρεφής πνευματική ενέργεια, κατά βάθος κρύπτει μια βαθιά και υγιή κοινωνικότητα. Ο προσευχόμενος άνθρωπος δεν περιορίζεται μόνο στα του εαυτού του, αλλά προσεύχεται και ενδιαφέρεται για τα προβλήματα του κόσμου. Μπορεί να είναι μοναχός και ασκητής στα βάθη της ερήμου, μακριά από κάθε ανθρώπινη συναναστροφή. Εντούτοις, οφείλει να κάνει αίτημα της δικής του προσευχής τα βάσανα και τις ανάγκες του κόσμου. Μια τέτοια προσευχή απόλυτης αγάπης προς τον Θεό και τα παιδιά Του συνιστά υγιή και ελπιδοφόρα έκφραση κοινωνικής συνύπαρξης, σε μια εποχή που οι ανθρώπινες σχέσεις ταλανίζονται από έλλειψη ανθρωπιάς, φιλαδελφείας και ανυπόκριτης αγάπης.
Ας προσπαθήσουμε, αδελφοί μου, να δρομολογήσουμε την καθημερινή μας επικοινωνία με τον Θεό πάνω στις τρεις αυτές βασικές αρχές. Να την κοσμήσουμε, με τα τρία αυτά πνευματικά άνθη: της αμνησικακίας και συγχωρητικότητας, της ταπείνωσης και της αγάπης. Και να είμαστε σίγουροι ότι μια τέτοια προσευχή θα είναι πάντοτε ευάρεστη και αποδεκτή από τον Θεό. ΑΜΗΝ!