Η δύναμη της συνειδήσεως
Για το έργο και την αξία της συνειδήσεως
ομιλεί ο Απόστολος Παύλος στο Αποστολικό ανάγνωσμα που ακούσαμε σήμερα,
αγαπητοί μου αδελφοί. Ο Ευαγγελιστής των εθνών διδάσκει ότι στους ανθρώπους οι
οποίοι δε γνώρισαν το θέλημα του Θεού, όχι επειδή δεν το θέλησαν, αλλά γιατί οι
συνθήκες της ζωής τους δεν το επέτρεψαν, λειτουργεί μέσα τους η φωνή της
συνειδήσεως και τους καθοδηγεί στην εφαρμογή του αγαθού, εκ φύσεως. Από τον
τρόπο δε χρήσης και αξιοποίησης της συνειδήσεως, που είναι έμφυτη σε όλους μας,
θα κριθεί η στάση του Θεού απέναντί τους, εν ημέρα Κρίσεως.
Είναι πολύ ενδιαφέρον να εξετάσουμε την διδασκαλία της
Εκκλησίας μας περί του νόμου της συνειδήσεως, όπως αναπτύσσεται μέσα από την
σοφία των Αγίων Πατέρων. Ο Άγιος Νεκτάριος επισημαίνει ότι «συνείδηση είναι η
είδηση, η γνώση του ηθικού νόμου, την οποία έχει η ψυχή, για να διακρίνει τις
πράξεις σε αγαθές και κακές και να κρίνει, με αδέκαστο τρόπο, την ποιότητά
τους, εγκρίνουσα τις αγαθές και κατακρίνουσα τις κακές. Η ψυχή έχει έμφυτη τη
συνείδηση, δηλ. μπορεί να διακρίνει τί είναι δίκαιο, τί άδικο, τί αγαθό, τί
κακό, τί αληθές, τί ψευδές. Την έμφυτη αυτή δύναμη έλαβε από τον Θεό, για να
γνωρίσει το Θείο θέλημα και να ταυτιστεί με αυτό. Ο σκοπός του Θείου αυτού
δωρήματος αναδεικνύει την συνείδηση ηθικό νόμο απαράβατο και αιώνιο, που
απαιτεί τέλεια ευπείθεια και υποταγή στον Θεό…. Η βράβευση της ψυχής, διά της
συνειδήσεως, έχει ως σκοπό την ανύψωση του ανθρώπου εις περιωπήν δόξης και
τιμής και την ανάδειξή του κατ’ εικόνα και καθ’ ομοίωσιν Θεού. Η Αγία Γραφή
διδάσκει ότι ο Θεός ενέγραψε στην ανθρώπινη καρδιά τον ηθικό νόμο, για να
γνωρίζει το θέλημα του Θεού το αγαθό και ευάρεστο και τέλειο και να το
εφαρμόζει…».