ΚΥΡΙΑΚΗ Α΄ ΛΟΥΚΑ

Η ερµηνεία του Συµβόλου της Πίστεως - «Πιστεύω», η έννοια της πίστεως

Αφού µιλήσαµε την προηγούµενη Κυριακή, ακροθιγώς, για το περιεχόµενο του Συµβόλου της Πίστεως, αγαπητοί µου, από σήµερα θα επιχειρήσουµε την ανάλυσή του, προσεγγίζοντάς το λέξη προς λέξη. Το Σύµβολο της Πίστεως, µε το πρώτο του άρθρο που αφορά στον Θεό Πατέρα, αρχίζει µε την λέξη «Πιστεύω». Τούτο δεν είναι καθόλου τυχαίο, καθώς, κατά τον Άγιο Συµεών Θεσσαλονίκης, την λέξη αυτή οι Πατέρες την δανείστηκαν από το Ιερό Ευαγγέλιο.

Έχει πολύ µεγάλη σηµασία να προσεγγίσουµε τον όρο «Πιστεύω», που παραπέµπει στην µοναδική έννοια της πίστεως. Στα ανθρώπινα δεδοµένα, ο όρος «πιστεύω» αφορά πράγµατα, πρόσωπα και έννοιες που µπορούµε να αντιληφθούµε, να αποδείξουµε ή και να ψηλαφίσουµε. Π.χ. πιστεύουµε ότι υπάρχει ο ήλιος, γιατί τον βλέπουµε. Πιστεύουµε ότι υπάρχουν οι πλανήτες, έστω κι αν δεν µπορούµε να τους δούµε, γιατί εµπιστευόµαστε την Επιστήµη. Όταν, όµως, εντάξουµε τον ίδιο όρο στην θρησκευτική σφαίρα, µετασχηµατίζεται και λαµβάνει νέο περιεχόµενο, που, συχνά, ούτε ψηλαφάται, ούτε προσεγγίζεται επιστηµονικά, ούτε αποδεικνύεται λογικά. Ο Απόστολος Παύλος, δίδοντας τον ορισµό της πίστεως, διδάσκει: «έστι δε πίστις ελπιζοµένων υπόστασις, πραγµάτων έλεγχος ου βλεποµένων». Αυτό σηµαίνει ότι οµολογούµε πίστη για πράγµατα που δε βλέπουµε, αλλά ελπίζουµε να δούµε και να ψηλαφίσουµε. Πιστεύουµε σε πρόσωπα και έννοιες που ξεπερνούν τα όριά µας, επιδεικνύοντας απόλυτη εµπιστοσύνη στην Εκκλησία, στους Πατέρες και στους Αγίους της Πίστεως, οι οποίοι, µε την κατά Χριστόν ζωή τους, αξιώθηκαν να γνωρίσουν το περιεχόµενο των ελπίδων τους. Η πίστη, λοιπόν, είναι ένα Θείο δώρηµα, που µάς βγάζει από τα στενά πλαίσια της ανθρωπότητός µας και ταυτόχρονα, ένα µέγιστο αγώνισµα, που βοηθά στο να κατακτήσουµε την θέωσή µας.

Η έννοια της πίστεως, όµως, είναι παρεξηγηµένη στην εποχή µας. Αποδεικνύεται ότι οι Χριστιανοί, αν και εύκολα δηλώνουµε πίστη στον Χριστό, την αντιλαµβανόµαστε µε πολύ διαφορετικό τρόπο. Είναι χαρακτηριστική σχετική έρευνα που δηµοσιεύθηκε προ ετών, σχετικά µε την θρησκευτικότητα του λαού µας και δείχνει ότι η πίστη µας, δυστυχώς, είναι επιπόλαιη και ασταθής, γεγονός που οδηγεί σε κατακερµατισµό του περιεχοµένου της. Το συντριπτικό ποσοστό των ερωτηθέντων, για την ακρίβεια το 91,6%, δήλωσε ότι πιστεύει στο Θεό. Την ίδια στιγµή µόνο το 57,8% αποδέχεται την ύπαρξη των ψυχών και το 57% την ύπαρξη του σατανά. Στην µετά θάνατον ζωή πιστεύει µόνο το 46,7% και ακόµη µικρότερο, 45,5%, στην ∆ευτέρα Παρουσία και στη µέλλουσα κρίση! Ένα αρκετά µεγάλο ποσοστό πιστεύει στην µετεµψύχωση, στα φαντάσµατα, στην αστρολογία και στα µέντιουµ. Την ίδια στιγµή οι ερωτηθέντες προφανώς γνωρίζουν και απαγγέλλουν το Σύµβολο της Πίστεως, το οποίο φωτίζει και διασαφηνίζει όλα τα παραπάνω θέµατα. Έτσι φαίνεται ότι δεν αντιλαµβάνονται τί απαγγέλλουν και τί οµολογούν!

Τα αποτελέσµατα της έρευνας αποδεικνύουν ότι οι Χριστιανοί σήµερα χαρακτηριζόµαστε από βαθιά και ανησυχητική σύγχυση όσον αφορά στο τί και πώς πιστεύουµε. Παρατηρείται το φαινόµενο ν’ αποδεχόµαστε είτε αυτά που µπορούν να δικαιολογηθούν και να ερµηνευτούν από την κρησάρα της λογικής µας, είτε αυτά που µπορεί να αντέξει η ασθενής και αδύναµη φύση µας. Αντί να προσαρµόζουµε τη ζωή µας στα όσα το θέληµα του Θεού, διά της Εκκλησίας, ορίζει, προσαρµόζουµε τον Θεό στα µέτρα της δικής µας αδυναµίας, κατασκευάζοντας, τελικά, τόσους Θεούς όσοι είµαστε κι εµείς. Αυτό, όµως, δε συνιστά γνήσια και αυθεντική πίστη, αλλά έναν ιδιότυπο και επικίνδυνο πολυθεϊσµό!

Όταν, λοιπόν, στο Σύµβολο της Πίστεως οµολογούµε την πίστη µας, οφείλουµε να γνωρίζουµε το περιεχόµενο της οµολογίας µας. Το περιεχόµενο αυτό αφορά στην Τριαδική Θεότητα, στην έννοια της Εκκλησίας, στην προσδοκία των εσχάτων και στην εν Χριστώ σωτηρία. Αυτή η πίστη δεν µπορεί να έχει κρατούµενα, ναι µεν, αλλά. ∆εν µπορεί να είναι επιλεκτική, αλλά καθολική. ∆εν πρέπει να µετακινείται ανά εποχή, αλλά να παραµένει σταθερή.

Την ερχόµενη Κυριακή, θα αρχίσουµε να αναλύουµε το περιεχόµενο του Συµβόλου της Πίστεως, ξεκινώντας από το πρώτο πρόσωπο της Αγίας Τριάδος, τον Θεό Πατέρα. ΑΜΗΝ!