ΤΟ ΑΓΙΟΝ ΠΑΣΧΑ

Πασχάλιος Ποιμαντορική Εγκύκλιος Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Πειραιώς, Φαλήρου, Δραπετσώνας και Αγίου Ιωάννου Ρέντη κ.κ. Σεραφείμ

Ἀδελφοί προσφιλέστατοι καί τέκνα ἐν Κυρίῳ ἠγαπημένα,

Χριστός Ἀνέστη!

«Δεῦτε πόμα πίωμεν καινόν οὐκ ἐκ πέτρας ἀγόνου τερατουργούμενον».

Αὐτή εἶναι συνοπτικά ἡ προτροπή τῆς Ἐκκλησίας γιά ἀνακαίνιση. Να πιοῦμε «πόμα καινόν οὐκ ἐκ πέτρας ἀγόνου τερατουργούμενον», πιοτό δηλαδή καινούργιο, πού δεν ἀνάβλυσε ἀπό κάποια ἄγονη πέτρα.

Νά χαιρετήσομε καί νά δεχθοῦμε τή ζωή, ὄχι ὅπως τή γνωρίζομε στίς βιολογικές διαστάσεις της, ἀλλά ὅπως τήν μεταστοιχείωσε ὁ Χριστός, περνώντας την ἀπό τήν δοκιμασία τοῦ τάφου καί τοῦ θανάτου.

Ἄν ἐξακολουθήσομε νά κινούμαστε στά δεδομένα τῶν βιολογικῶν μονάχα ἀπαιτήσεων, τότε σημαίνει ὅτι δέν γευθήκαμε «πόμα καινόν», ἀλλά παραμένομε ἀκόμη δέσμιοι στίς παλιές μας συνήθειες.

Τό ὄνειρο μας τότε δέν εἶναι διαφορετικό ἀπό τό παλιό ἐκεῖνο μάταιο «χρυσόμαλλο δέρας», γιά τό ὁποῖο θά ἐξοπλίζονται, θά διαπληκτίζονται καί θά σκοτώνονται πάντα οἱ ἄνθρωποι. Ὅπως ἔκαναν ἀπό τήν ἀρχαιότητα. Καί ὅπως κάνουν ἀκόμη καί σήμερα κυνηγώντας μονάχα τά ὑλικά ἀγαθά, χωρίς καθόλου κατακόρυφες νοσταλγίες.

Βέβαια τάφος καί ζωή, θάνατος καί ἀνάστασις εἶναι ἔννοιες ἀντίθετες καί ἀντιφατικές. Αὐτό τουλάχιστον λέγει ἡ μαθηματική λογική μας, αὐτό ἐπιβεβαιώνει καί ἡ κοσμική ἐμπειρία μας. Καί εἶναι φυσικό νά σκέπτεται ἔτσι ὁ ἄνθρωπος, ὅταν ὡς κριτήρια παίρνει τόν κόσμο καί τά τοῦ κόσμου καί ὄχι τήν παντοδυναμία, τήν ἐλευθερία καί τήν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ, πού προϋπάρχουν τοῦ κόσμου και τοῦ ἀνθρώπου.

Ὅμως αὐτήν ἀκριβῶς τήν ἀλλαγή μᾶς καλεῖ ἡ Ἐκκλησία νά κάνομε, πίνοντας τό καινούργιο πιοτό τῆς Πασχαλινῆς ἐμπειρίας.

Ὁ κόσμος, ὡς δημιούργημα τοῦ Θεοῦ, εἶναι ἀντικείμενο ἀπολύτου ἀγάπης, γιατί ὑπῆρξε προϊόν ἀπολύτου ἐλευθερίας. Ποῖος, λοιπόν, μπορεῖ νά θέσει ὅρια καί φραγμούς σέ μιά ἀπόλυτη, σέ μιά ἐλεύθερη ἀγάπη, καί μάλιστα ὅταν πρόκειται γιά τήν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ; Τί εἶναι ἡ πεῖρα μας καί ἡ λογική μας μπροστά στήν ἄβυσσο τῆς ἀγάπης τοῦ Θεοῦ;

Αὐτή ἡ Ἀγάπη ἐνσαρκώθηκε γιά νά τήν ψηλαφήσομε. Αὐτή ἡ Ἀγάπη ἐσταυρώθηκε γιά νά τήν κοινωνήσομε «λύτρον ἀντί πολλῶν». Αὐτή ἡ Ἀγάπη ἀναστήθηκε γιά νά ξανασυνάξει στό Πασχαλινό τραπέζι ὅλα τά διασκορπισμένα τέκνα του Θεοῦ.

Μπροστά, λοιπόν, σ’ αὐτή τήν ἀνήκουστη κοσμογονία τῆς Ἀγάπης, ὅσο σκοτάδι καί ἄν ἔχει ἀκόμη ἡ ζωή μας, ἡ Ἐκκλησία τονίζει ὕμνο παναρμόνιο:

«Νῦν πάντα πεπλήρωται φωτός, οὐρανός τε καί γῆ καί τά καταχθόνια ἑορταζέτω γοῦν πᾶσα, κτίσις, τήν ἔγερσιν Χριστοῦ, ἐν ἧ ἐστερέωται».

Στόν πανηγυρικό Κανόνα τοῦ Πάσχα ἡ Ἐκκλησία μας ψάλλει θριαμβικά:

«Και αὖθις ἐκ τοῦ τάφου ὡραῖος δικαιοσύνης ἡμῖν ἔλαμψεν ἥλιος».

Ποιά ὅμως σχέση μπορεῖ νά ὑπάρχει ἀνάμεσα σέ ὀμορφιά καί θάνατο; Πῶς εἶναι δυνατόν νά εἶναι «ὡραῖος» ἐκεῖνος πού συναντήθηκε, ἔστω καί γιά λίγο, μέ τό σκοτάδι τοῦ τάφου;

Ὁ τάφος καί ὁ θάνατος εἶναι ὁρόσημα φρικτά πού ἔθεσε ὁ Θεός στήν πορεία τῆς δημιουργίας, «ἵνα μή τό κακόν ἀθάνατον γένηται».

Δικαιοσύνης λοιπόν ὄργανα ὁ τάφος καί ὁ θάνατος.

Ἀπό τή στιγμή ὅμως πού ὁ Ἥλιος τῆς Δικαιοσύνης, ὁ Χριστός, μέ τόν δικό Του θάνατο ἀποκαθιστᾶ τίς σωστές σχέσεις ἀνάμεσα στὀν ἄνθρωπο καί στόν Θεό, ὁ τάφος χάνει τή φρίκη του καί γίνεται ἡ ἀνατολή τῆς μυστικῆς καί ἀνέσπερης ἡμέρας.

Γι’ αὐτό εἶναι «ὡραῖος» ὁ ἐκ τοῦ τάφου προερχόμενος Χριστός.

Ὕστερα ἀπό τόν θάνατο τοῦ Χριστοῦ, ὁ τάφος δέν εἶναι γιά τόν ἄνθρωπο τόπος καταστροφῆς, ἀλλά τρόπος μεταμορφώσεως. Ὅ,τι θάψομε στήν ὑπακοή τοῦ Χριστοῦ, δέν τό χάνομε, ἀλλά τό σώζομε γιά πάντα. Ἡ ζωή μᾶς δόθηκε στήν ἀρχή τελείως δωρεάν, ἀλλά γιά νά τήν κατακτήσομε ἀργότερα καί νά τήν οἰκειωθοῦμε ἀπόλυτα, πρέπει νά τήν περάσομε στάλα - στάλα ἀπό τή δοκιμασία τοῦ θανάτου.

Ἄν τά φυσικά ἀγαθά τῆς ζωῆς δέν σταυρωθοῦνε, δέν ἐξευγενίζονται καί δέν ἀθανατίζονται. Καί τόν μοναδικό τρόπο γιά νά κατακτήσει ὁ ἄνθρωπος αὐτή τήν ἀνώτερη «ποιότητα ζωῆς» τόν ἐδίδαξε ὄχι ἄνθρωπος, ἀλλά ὁ Θεάνθρωπος.

Γι' αὐτό δέν θά χαθεῖ ποτέ ἀπό τά χείλη τῶν πιστῶν ἡ γεύση τοῦ Πάσχα μήτε στίς πικρότερες ὧρες τοῦ θανάτου.

Ἡ ζωή πού ὁ Χριστόςς ἐχάρισε στούς «ἐν τοῖς μνήμασι», δέν εἶναί ζωή ἄσχετη μέ τά μνήματα, ἀλλά ζωή πού φυτρώνει μέσ’ ἀπ’ τά μνήματα, καί διαιωνίζεται παράλληλα μέ τά μνήματα.

Ἡ ζωή πού ἐνίκησε τόν θάνατο, δέν εἶναι μιά ζωή τοῦ φαρμακείου, πού ἀναπτύσσεται καί συντηρεῖται μέσα σέ ἀποστειρωμένους δοκιμαστικούς σωλῆνες. Εἶναι ζωή πού συμβαδίζει καί ἀναμετριέται διαρκῶς μέ τόν θάνατο, ξεπερνώντας τόν θάνατο.

Πρίν ὁ Χριστός ἀθανατίσει τήν φθαρτή φύση μας μέ τόν ζωοποιό Σταυρό Του, ἐμεῖς δέν μπορούσαμε οὔτε νά γνωρίζομε, οὔτε νά ἐλπίζομε τέτοια παράδοξα.

Πρό Χριστοῦ, καί χωρίς Χριστό, βλέπαμε ὅλα τά φαινόμενα καί τά ἐνδεχόμενα τῆς ζωῆς κάτω ἀπό τήν ἀπειλή καί τό φόβο τοῦ θανάτου.

Μετά Χριστόν καί μέ τόν Χριστό, βλέπομε ὅλα τά φαινόμενα καί τά ἐνδεχόμενα τοῦ θανάτου κάτω ἀπό τό φῶς τῆς Ἀναστάσεως, τῆς ζωῆς καί τῆς ἀθανασίας.

Τό μυστήριο καί τό ἐγερτήριο τῆς Ἀναστάσεως ἄρχισε μέ τόν Χριστό καί δέν θά τελειώσει μέχρι νά μεταμορφωθεῖ σέ ἀφθαρσία ὁλόκληρη ἡ δημιουργία τοῦ Θεοῦ:

«Χριστός ἐκ νεκρῶν ἐγήγερται, ἡ ἀπαρχή τῶν κεκοιμημένων».

ΧΡΙΣΤΟΣ ΑΝΕΣΤΗ!

ΑΛΗΘΩΣ ΑΝΕΣΤΗ!

Με θερμές Πατρικές ευχές

Ο Μητροπολίτης σας ο Πειραιώς Σεραφείμ