ΚΥΡΙΑΚΗ ΙΔ΄ ΛΟΥΚΑ

Η ερµηνεία του Συµβόλου της Πίστεως

«Τον Υιόν του Θεού τον Μονογενή» (Β) - Ο Χριστός τέλειος άνθρωπος

Στην προηγούµενη οµιλία µας, αγαπητοί µου αδελφοί, αναφερθήκαµε στο µυστήριο της Θεανδρικότητος του Χριστού, επικεντρώνοντας την προσοχή µας στην πίστη της Εκκλησίας ότι ο Κύριος είναι τέλειος Θεός κατ’ ουσίαν. Σήµερα θα µιλήσουµε για το 2ο σκέλος της Χριστολογικής αντίληψης της Εκκλησίας, η οποία αναγνωρίζει τον Ιησού και ως τέλειο άνθρωπο, πεπειρασµένον δε κατά πάντα καθ’ οµοιότητα χωρίς αµαρτίας, κατά τον Απόστολο Παύλο, δηλ. όµοιο µε εµάς και δοκιµασµένο καθ’ όλα εκτός της αµαρτίας.

Ο Χριστός έλαβε την ανθρώπινη φύση τη στιγµή της συλλήψεώς Του στα σπλάχνα της Παναγίας Μητέρας Του, χωρίς να απολέσει στο παραµικρό την Θεϊκή Του φύση. Έτσι, τη στιγµή εκείνη, ενώθηκαν υποστατικώς οι δύο φύσεις. «Ο Κύριος ηµών Ιησούς Χριστός είναι ταυτόχρονα τέλειος Θεός και τέλειος άνθρωπος, χωρίς να αλλοιώνεται κάποια από τις δύο φύσεις ή να διαιρείται το ένα πρόσωπο του Θεανθρώπου Ιησού. Πιο πρακτικά: ο Υιός και Λόγος του Θεού, χωρίς να ελαττωθεί η Θεία φύση Του ή να αλλοιωθεί, προσλαµβάνει µέσα στην µήτρα της Παναγίας, άνευ σποράς και εκ Πνεύµατος Αγίου, ολόκληρη την τέλεια, εκτός αµαρτίας ανθρώπινη φύση, την αποτελούµενη από σάρκα και ψυχή, χωρίς και αυτή να τροποποιηθεί ή να αλλοιωθεί…». Αυτή την αλήθεια διατυπώνει ξεκάθαρα η ∆΄ Οικουµενική Σύνοδος (Χαλκηδόνα, 451 µ.Χ.), διαµορφώνοντας την Ορθόδοξη πίστη.

Η υποστατική ένωση των δύο φύσεων στο πρόσωπο του Χριστού δεν συνιστά µία άνευ σηµασίας Θεολογική αντίληψη. Συνιστά την βάση και την εγγύηση πάνω στην οποία εδράζεται η προοπτική της σωτηρίας του κάθε ανθρώπου. Έλαβε ο τέλειος Θεός Χριστός την ανθρώπινη φύση, κατά τον Άγιο Ειρηναίο, για να συµφιλιώσει τον Θεό µε τον άνθρωπο, να δηµιουργήσει ανάµεσά τους σχέση οικειότητος και στον Θεό να παρουσιάσει τον άνθρωπο, στους ανθρώπους να γνωρίσει τον Θεό. Αν ο Χριστός δεν ελάµβανε την ανθρώπινη φύση και εµφανιζόταν στον κόσµο ως Θεός µόνον, δε θα τολµούσαν να Τον προσεγγίσουν οι άνθρωποι, καθότι η απόσταση ανάµεσά τους θα ήταν χαοτική. Αλλά κι αν ήταν µόνον άνθρωπος, δε θα µπορούσε να διαλεχθεί µε τον Θεό για την σωτηρία του κόσµου. Όπως σηµειώνει ο ιερός Χρυσόστοµος, έπρεπε «να είναι κοινωνός και των δύο φύσεων για να µεσιτεύει για τον άνθρωπο».

«Το ότι είναι ταυτόχρονα και Θεός και άνθρωπος, αυτό Του δίδει την δυνατότητα να µάς σώζει, γιατί ο Χριστός γεφυρώνει την απόσταση ανάµεσα σε γη και ουρανό, γίνεται ο «ένσαρκος λόγος», που καµία φύση του δεν αλλοιώνεται, ούτε συγχέεται µε την άλλη. Η Εκκλησία οµολογεί τον Χριστό τέλειο Θεό και τέλειο άνθρωπο, που υποστασιάζει την φύση Του µε τις ενέργειές Του, που και αυτές είναι δύο, Θεία και ανθρώπινη. Ο µονοθελητισµός και ο µονοενεργητισµός είναι Χριστολογικές αιρέσεις, γιατί µία µόνο θέληση ή µία µόνο ενέργεια του Χριστού δεν µπορεί παρά να σηµαίνουν και µία µόνο φύση». Αν αυτό συνέβαινε και ο Χριστός παρέµενε µόνο τέλειος Θεός, αυτό θα είχε καταστροφικές συνέπειες για την σωτηρία µας, αφού θα απέκλειε κάθε σχετική δυνατότητα και προοπτική. Γιατί, κατά τον άγιο Γρηγόριο τον Θεολόγο, δε θα ήταν δυνατόν να σώσει ο Χριστός τον άνθρωπο, χωρίς ο Ίδιος να έχει προσλάβει την ανθρώπινη φύση του.

Βλέπουµε, λοιπόν, αδελφοί µου, ότι τα όσα θεολογεί η Εκκλησία µας στο Σύµβολο της Πίστεως δεν αποτελούν ανούσιες θεωρίες χωρίς αντίκρισµα, τις οποίες µπορούµε, άκριτα και εύκολα, να αρνούµαστε, επειδή, ίσως, αδυνατούµε να κατανοήσουµε. Οι συνέπειες από τη µη παραδοχή τους είναι ανυπολόγιστες και αφορούν στην ίδια τη σωτηρία µας. Αν ο Χριστός δεν είναι τέλειος Θεός και τέλειος άνθρωπος, τότε η σωτηρία µας είναι χαµένη υπόθεση, είναι ουτοπία και απάτη. Το γεγονός, όµως, ότι προσέλαβε την δική µας φύση και την διατήρησε ακέραιη και την εξαγίασε µέσα στην Θεότητά Του σηµαίνει ότι η σωτηρία είναι στο χέρι µας. Εκείνος µάς την προσφέρει. Σε εµάς αποµένει να την κατακτήσουµε, κάνοντας τις εντολές Του τρόπο της ζωής µας, ζώντας κατά το θέληµά Του, ενταγµένοι ουσιαστικά και οντολογικά, µέσα στο Σώµα Του, την Αγία Του Εκκλησία, διά της οποίας Εκείνος παρατείνεται εις τους αιώνες. ΑΜΗΝ!